PREZYDENT GABRIEL NARUTOWICZ I POLITYCZNY GORĄCY GRUDZIEŃ 1922 ROKU, pod red. M. Białokura, Wydawnictwo Cum Laude, Opole 2013, s. 191.

Wydarzenia związane z wyborem pierwszego polskiego prezydenta Gabriela Narutowicza oraz jego tragiczną śmiercią w grudniu 1922 roku nieustannie budzą zainteresowanie badaczy przeszłości oraz sporej części opinii publicznej. Dowodem potwierdzającym to zainteresowanie jest publikowanie każdego roku w grudniu w rocznicę tych wydarzeń, w najpoczytniejszych dziennikach i tygodnikach, artykułów przypominających postać prezydenta Gabriela Narutowicza oraz burzliwą atmosferę polityczną towarzysząca jego elekcji, zaprzysiężeniu i śmierci z rąk zamachowca Eligiusza Niewiadomskiego. Z naturalnych względów największe nasilenie tego zjawiska następuje w latach okrągłych rocznic. Nie inaczej było w grudniu 2012 roku w 90. rocznicę tych wydarzeń. Pokazuje to, iż pomimo upływu 90 lat od wydarzeń gorącego politycznego grudnia 1922 roku temperatura dyskusji na ich temat nadal jest wysoka, na co istotny wpływ wywiera wykorzystywanie jej do bieżącej walki politycznej. Niniejszy tom, w którym zamieszczonych zostało siedem artykułów naukowych, z natury rzeczy, choć nie taka była intencja ich autorów, wpisuje się w tą debatę o prezydencie G. Narutowiczu i atmosferze politycznego gorącego grudnia 1922 roku. Prezentowane teksty nie powinny stanowić oręża w bieżącej walce politycznej, choć zapewne nie zabraknie osób, które w ten sposób spróbują je wykorzystać. Omawiane w publikacji przez autorów reprezentujących cztery ośrodki akademickie: wrocławski, katowicki, częstochowski i opolski, zagadnienia dotyczą różnych aspektów burzliwych wydarzeń grudnia 1922 roku. Dotyczą zarówno szeroko pojętej analizy publicystki politycznej oraz literatury autobiograficznej w kontekście tytułowych wydarzeń, jak i analizy postawy obozu narodowego w obliczu zaistniałego wówczas kryzysu politycznego i konfrontacji jego członków oraz sympatyków ze środowiskiem popierającym Józefa Piłsudskiego. W publikacji nie mogło zabraknąć szkicu biograficznego poświęconego postaci Gabriela Narutowicza oraz analizy pokazującej jego współczesny obraz w szkolnej edukacji historycznej przez pryzmat treści prezentowanych na kartach podręczników wykorzystywanych w polskich szkołach od 1990 do 2010 roku. Zapraszając do lektury artykułów zamieszczonych w niniejszym tomie wyrażam nadzieję, iż nie tylko przyczynią się one do wzbogacenia wiedzy o Prezydencie Gabrielu Narutowiczu i burzliwych wydarzeniach politycznego gorącego grudnia 1922 roku, ale również zainspirują do tworzenia kolejnych opracowań, w których historia i płynące z niej doświadczenie kolejny raz zwyciężą w konfrontacji z frazesami i politycznymi emocjami.     

 mabi